از سال ۲۰۰۶ که توییتر راه‌اندازی شد تا سال ۲۰۰۹، داشتن حساب کاربری توییتر برای خبرنگارها آن‌قدر موضوع ضروری و مهمی نبود. در گذر زمان شاهد گسترش فوق‌العادۀ توییتر بین مردم و خبرنگارها بودم، تا‌جایی‌که از سال ۲۰۱۰ به بعد دیگر داشتن حساب کاربری برای خبرنگارها از نان شب هم واجب‌تر شده بودو چون می توانستند جدیدترین وقایع را مخابره کنند و مردم هم از جدیدترین اخبار باخبر باشند. با مدیر هاب همراه باشید!
با اینکه کارکردن با توییتر در ظاهر ساده به نظر می‌رسد، ولی پیچیدگی‌های خودش را دارد؛ اینکه خبرنگار چطور باید از توییتر استفاده کند: برای پرسونال برندینگ خودش؟ برای انتشار اخبار؟ برای برقراری ارتباط با مخاطبان یا خوش‌گذرانی؟ باتوجه‌به استقبال از توییتر بین خبرنگارها و کاربران ایرانی، تصمیم گرفتم این مطلب را بنویسم تا خبرنگارها بتوانند با روش‌ها و تکنیک‌های کاربردی برای استفادۀ بهتر از توییتر آشنا بشوند.
طبق گزارش سال ۲۰۱۶ وضعیت رسانه که در مجلۀ اینترنتی Cision منتشر شد، ۲۱٫۶درصد از شرکت‌‌کننده‌ها عقیده داشتند که ارزش توییتر در صنعت خبرنگاری رو به افزایش است و تقریباً ۴۰درصد هم اعلام کردند که توییتر معتبرترین شبکۀ اجتماعی برای دنبال‌کردن اخبار است.
با وجود اینکه نزدیک به ۲۵تا۳۰ هزار ایرانی فعال در توییتر وجود دارد، محدودیتی مبنی بر تعداد دقیق آنها که با چه هدفی از این شبکۀ اجتماعی استفاده می‌کنند وجود ندارد. باتوجه‌به اینکه پیگیری اخبار در شبکه‌های اجتماعی و به‌خصوص توییتر در حال افزایش است و میزان استفاده از توییتر هم از سال ۱۳۸۸ روز‌به‌روز بیشتر شده می‌شود، حدس می‌کنم بعضی از ایرانی‌های حاضر در توییتر، با هدف پیگیری اخبار در این شبکۀ اجتماعی فعالیت می‌کنند.
دو هشدار مهم!
زمان آموزش توییتر بعد از خواندن تجربیات خبرنگارهای خارجی در قالب بلاگ‌پست و هم‌صحبتی با خبرنگارهای ایرانی در استفاده از توییتر، متوجه شدم این دو نکتۀ مهم در صحبت‌هایشان خیلی تکرار می‌شود. پس قبل از پرداختن به نکات کلیدی لازم دانستم این دو نکته را ذکر کنم.
- ازآنجاکه توییتر نوعی پاتوق دیجیتالی برای خبرنگارهاست، احتمال دارد توییت‌زدن حواس خبرنگارها را از کار اصلی خود، یعنی خبرنگاری پرت کند. یعنی وسط نوشتن مرتباً به توییتر سر بزنند و بین نوشتنشان وقفه ایجاد بشود. این کار به‌خودی‌خود ایرادی ندارد؛ ولی مشکل از آنجا شروع می‌شود که احتمال دارد باعث لطمه‌زدن به تصویر خبرنگار در ذهن مردم بشود.
چون توییت‌ها نهایتاً ۲۸۰ کارکتر هستند و فضا برای پرداختن به جزئیات اخبار کم است، این احتمال وجود دارد که خبرنگارها به یک خبر در حد یک توییت بپردازند و نتوانند منظورشان را به‌خوبی برسانند و درنهایت این نوع تعامل باعث سوءبرداشت در ذهن مخاطبان توییت‌ها بشود. - توییتر به نوعی میز کار برای خبرنگارها تبدیل شده است و احتمال دارد که خبرنگارها اتفاق‌های رخ‌داده در توییتر را در روزنامه‌ها و… مخابره کنند. اما طبق تجربه بارها به این نتیجه رسیدم که توییتر نمی‌تواند آیینه‌ای تمام‌قد از تمام اتفاقات دنیا باشد و مشکل اینجاست که چون ما وقت زیادی را داخل آن می‌گذرانیم، کم‌کم باور می‌کنیم که دنیای واقعی همین جاست و اتفاقات دنیای واقعی را بر پایۀ اتفاق‌های داخل توییتر تحلیل می‌کنیم.
چند نکتۀ کلیدی در توییتر برای خبرنگارها
خبرنگار، مرغ عزا و عروسی:
قانون نانوشته‌ای هم وجود دارد و آن اینکه هر خبرنگاری هر طوری که رفتار بکند، قطعاً از یک سری آدم فحش می‌خورد. این را همین اول گفتم تا بگویم شما راجع به هر چیزی با هر روشی اظهار نظر کنید، برخورد عده‌ای با شما با فحش است.
تفاوت صفحۀ شخصی و صفحۀ خبرگزاری در توییتر:
در توییتر بین صفحۀ شخصی و خبرگزاری هیچ تفاوتی وجود ندارد.
تکمیل حساب کاربری:
برای حساب کاربری خود نام کاربری، بیوگرافی، عکس حساب کاربری و کاور مناسب انتخاب کنید.
تکمیل بایوگرافی:
مطمئن شوید که بخش «درباره من» حساب کاربری شما به چشم می‌آید. اگر نمی‌توانید تشخیص دهید که این قسمت را بی‌نقص نوشته‌اید، راه ساده‌اش این است که از خودتان این سؤال را بپرسید: «اگر یک خبرنگار همین الان حساب کاربری من را ببیند، توجهش جلب می‌شود؟» اگر جوابتان به این سؤال نه بود، پس یک جای کار شما می‌لنگد و باید دستی به بیو حساب کاربری خود بکشید؛ اینکه خبرنگار چه حوزه‌ای هستید، در چه خبرگزاری یا مجله یا… فعالیت می‌کنید و… .
اهمیت امنیت در حساب کاربری:
اولین نکتۀ امنیتی در توییتر این است که با ثبت ایمیل و شماره تلفن در قسمت تنظیمات حساب کاربری، آنها را وریفای کنید تا درصورت لاک‌شدن، امکان بازیابی حساب را با استفاده از آنها داشته باشید.
حضور مستمر:
حضور مستمر در فضای مجازی باعث دریادماندن شما می‌شود. سعی کنید روزانه حداقل سه توییت خوب بنویسید.
با شک توییت نکنید:
وقتی از شنیدن یک خبر یا دیدن توییت یا منشنی چالشی عصبانی هستید، احساسی عمل نکنید و سعی کنید تا زمانی‌که عصبانیتتان فروکش نکرده است، توییت نزنید یا واکنش نشان ندهید. شبکه‌های مجازی خودشان غرق دروغ و خزعبلات هستند! اگر خواستید چیزی توییت کنید، از صحت و سقم آن مطمئن شوید.
رعایت قانون ۵:۳:۲:
به ۲۰ توییت آخر در فید خود نگاه کنید. آیا محتوای مربوط به حوزۀ خودتان را منتشر می‌کنید؟ آیا ترکیب طلایی محتوا را رعایت کرده‌اید؟ قانون ۵:۳:۲ به مارکترها کمک می‌کند تعادل بین محتواهای مختلف را حفظ کنند. از هر ۱۰ توییت شما، ۵ توییت باید از بقیۀ اکانت‌ها شِر شده باشد، ۳ توییت را باید خودتان ساخته باشید و ۲ توییت هم باید آیتم‌های شاد و تفریحی باشند که توییتر شما را از خشکی در بیاورند.
خبرها را توییت کنید:
مخابره‌کردن اخبار به فالوئرهایتان برای آنها اهمیت زیادی دارد؛ چراکه از اخبار روز مطلع می‌شوند. آنها دوست دارند اخبار را به‌طور خلاصه هم که شده حتی در حد یک توییت متوجه شوند و بعد اگر دوست داشتند خبر کامل را هم بخوانند. فقط لینک، عکس، یا ویدئوی خالی از حوادث توییت‌کردن، در گذر زمان باعث خسته‌شدن فالوئرهایتان می‌شود و به‌مرور زمان فالوئرهایتان ریزش می‌کنند.
تک‌تک خبرها را توییت نکنید:
توییتر شما را به کسانی وصل می‌کند که در حالت عادی هیچ‌وقت آنها را نمی‌شناختید و می‌توانید با آنها فعالیت‌های مشترک داشته باشید. این یک موقعیت استثنایی در توییتر برای خبرنگاران است و به آنها اجازه می‌دهد که نظریات بقیه را دربارۀ یک خبر یا حادثه بپرسند. شما هم باید از این فرصت استفاده کنید؛ اما هر داستانی را با فالوئرهایتان به اشتراک نگذارید. فالوئرها خبرهای دست اول شما را دوست دارند و می‌خواهند نظر، زاویۀ دید و نتیجۀ تحقیقات و جستجوهای شما را بخوانند. آنها هر از چندی به شما کمک خواهند کرد. اما اگر احساس کنند که از آنها سوءاستفاده می‌کنید، دست از این همکاری می‌کشند.
ریتوییت‌کردن توییتهای بقیۀ خبرنگارها:
همکاران شما هم مانند شما عاشق این هستند که نوشته‌هایشان را با مردم به اشتراک بگذارند و آدم‌های بیشتری نوشته‌هایشان را بخوانند. با ریتوییت‌کردن توییتهای سایر خبرنگارها در حساب‌های کاربری خود، به فالوئرهایتان منابع خبری دیگری معرفی می‌کنید که به دلیل اعتمادی که فالوئرهایتان به شما دارند، این منابع خبری را هم قبول می‌کنند و در عصری که خبر دروغ در شبکه‌های اجتماعی و سایت‌های خبری و… کم نمی‌خوانیم، این امتیاز بزرگی برای شما مخابره‌کننده‌های حقیقت است.
تعامل داشته باشید:
شبکه‌های اجتماعی یعنی اینگیجمنت! آدم‌ها دوست دارند فکر کنند با شما رابطه دارند، حالا هر چقدر هم ناچیز و کوتاه و نیز دلشان می‌خواهد که مستقیم با خود شما صحبت کنند. اگر کسی به توییت شما منشنی داد و سؤال کرد، سعی کنید به بهترین شکل جواب او را بدهید. جواب‌دادن به منشن‌های سؤال یا خنده‌دار یا تعریف‌ها، به فالوئرهای شما این حس را می‌دهد که برای شما باارزش هستند، منشن‌هایشان دیده می‌شود و شما دوست دارید با آنها ارتباط بگیرید. یکی از راه‌های وفادارسازی فالوئرهایتان پاسخ‌دادن به منشن‌هایشان است. این مهم ترین اصل بازاریابی توییتر است!
اظهارنظر‌کردن دربارۀ خبرها:
توییتر خواب ندارد و بدون واسطه و با سرعت همه‌چیز در آن در حال توییت‌شدن است. وقتی خبر تازه‌ای منتشر می‌شود، فرصتی برای شماست که نظر حرفه‌ای خود را دربارۀ آن بدهید. لازم نیست تا زمانی که برداشت شما آمادۀ انتشار شود صبر کنید. به فالوئرهایتان بگویید که چه فکری دربارۀ یک داستان یا خبر می‌کنید، چرا این خبرها مهم هستند و ثانیه‌ای را از دست ندهید.
کمی زندگی شخصی اما بدون درد و دل:
مرز بین زندگی شخصی و زندگی اجتماعی خودتان را تعیین کنید. تقسیم‌نکردن حس بعضی لحظه‌های خیلی خصوصی زندگی با همه، هیچ ایرادی ندارد. حساب کاربری توییتر شما به کس دیگری مربوط نیست و شما اختیار توییتهای خودتان را دارید؛ اما زیاد هم جدی نباشید. سوتی‌ها و اشتباه‌های خنده‌دار خودتان را به فالوئرها بگویید و دربارۀ خودتان هم جک بنویسید. این‌ها خصلت‌هایی هستند که ما انسان‌ها را می‌سازند.
خوش باشید:
شاید به اندازۀ یک نویسندۀ دیگر فالوئر نداشته باشید یا توییتهای شما به اندازۀ بقیه لایک نخورد یا منشن نداشته باشد؛ ولی به این معنی نیست که شما خبرنگار بدی هستید، بلکه فقط نشان می‌دهد که توییتر را بهتر نمی‌شناسید و با آن بهتر کار نمی‌کنید. این هم با تمرین و گذر زمان درست می‌شود. توییتر نوعی ابزار اجتماعی است و باید از بودن در آن لذت ببرید. اگر توییتر به شما استرس وارد می‌کند، باید مدتی از آن دور بمانید و دربارۀ نحوۀ استفاده از آن دوباره فکر کنید. شبکۀ اجتماعی با مزاج همه سازگار نیست، پس به خودتان زمان بدهید تا مناسب‌ترین روش استفاده از این پلتفرم‌های اجتماعی را درک کنید.
چند خبرنگار خارجی و ایرانی
در ادامه فهرستی از خبرنگارهای خارجی و ایرانی را گذاشتم که می‌توانید به حساب کاربری‌شان سر بزنید و از نوع توییت‌هایشان و استراتژی توییت زدنشان الگو بگیرید و باتوجه‌به رویکرد خودتان در صفحۀ خودتان فعالیت کنید.
- Bret Baier
- Evaristo Costa
- Justin Ling
- Ginella Massa
- نیما اکبرپور
- حمید حاجی‌پور
- سعید برآبادی
- ترانه بنی‌یعقوب
